حکم جاسوسی (قرآن)جاسوسی، کسب اطلاعات محرمانه و دادن آنها به دشمن است. ۱ - عدم جواز جاسوسیجاسوسی برای دشمن جایز نیست. «یـایها الرسول لا یحزنک الذین یسـرعون فی الکفر من الذین قالوا ءامنا بافوههم ولم تؤمن قلوبهم ومن الذین هادوا سمـعون للکذب سمـعون لقوم ءاخرین... ولهم فی الاخرة عذاب عظیم؛ ای فرستاده خدا! آنها که در مسیر کفر شتاب می‌کنند و با زبان می‌گویند: ایمان آوردیم» و قلب آنها ایمان نیاورده، تو را اندوهگین نسازند! و همچنین گروهی از یهودیان که خوب به سخنان تو گوش می‌دهند، تا دستاویزی برای تکذیب تو بیابند؛ آنها جاسوسان گروه دیگری هستند که خودشان نزد تو نیامده‌اند؛ آنها سخنان را از مفهوم اصلیش تحریف می‌کنند، و به یکدیگر می‌گویند: اگر این که ما می‌خواهیم به شما داده شد و محمد بر طبق خواسته شما داوری کرد، بپذیرید، وگرنه از او دوری کنید! ولی کسی را که خدا بر اثر گناهان پی‌درپی او بخواهد مجازات کند، قادر به دفاع از او نیستی؛ آنها کسانی هستند که خدا نخواسته دلهایشان را پاک کند؛ در دنیا رسوایی، و در آخرت مجازات بزرگی نصیبشان خواهد شد». (منظور از «سماعون» منافقان و یهود و مقصود از «لقوم آخرین» یهودیان خیبر است که در حضور پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نبودند و منافقان و گروهی از یهودیان برای شان جاسوسی می‌کردند). ۲ - جاسوسی برای منافقان«... وفیکم سمـعون لهم والله علیم بالظــلمین؛ اگر آنها همراه شما بسوی میدان جهاد خارج می‌شدند، جز اضطراب و تردید، چیزی بر شما نمی‌افزودند؛ و بسرعت در بین شما به فتنه‌انگیزی و ایجاد تفرقه و نفاق می‌پرداختند؛ و در میان شما، افرادی سست و ضعیف هستند که به سخنان آنها کاملاً گوش فرامی‌دهند؛ و خداوند، ظالمان را می‌شناسد». (مقصود از «فیکم»، رزمندگان جنگ تبوک است. «سماعون لهم» یعنی جاسوسانی برای منافقان). ۳ - جاسوسی برای مشرکان«یـایها الذین ءامنوا لا تتخذوا عدوی وعدوکم اولیاء تلقون الیهم بالمودة وقد کفروا... تسرون الیهم بالمودة وانا اعلم بما اخفیتم وما اعلنتم ومن یفعله منکم فقد ضل سواء السبیل؛ ای کسانی که ایمان آورده‌اید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید! شما نسبت به آنان اظهار محبّت می‌کنید، در حالی که آنها به آنچه از حقّ برای شما آمده کافر شده‌اند و رسول اللّه و شما را به خاطر ایمان به خداوندی که پروردگار همه شماست از شهر و دیارتان بیرون می‌رانند؛ اگر شما برای جهاد در راه من و جلب خشنودیم هجرت کرده‌اید؛ پیوند دوستی با آنان برقرار نسازید! شما مخفیانه با آنها رابطه دوستی برقرار می‌کنید در حالی که من به آنچه پنهان یا آشکار می‌سازید از همه داناترم! و هر کس از شما چنین کاری کند، از راه راست گمراه شده است!». («تلقون الیهم بالمودة» یعنی اخبار و اسرار پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم را به دلیل مودتی که بین شما و مشرکان است به آنان می‌رسانید. آیه درباره «حاط بن ابی بلتعه» است که آماده شدن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم برای جنگ با مشرکان را به آنان نوشت). ۴ - پانویس۵ - منبعفرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم جاسوسی» |